Przepisy dotyczące kierowców zawodowych i ich czasu pracy są zdecydowanie bardziej restrykcyjne niż w przypadku innych zawodów.

Głównym tego powodem jest to, że właśnie czas pracy wpływa w dużym stopniu na bezpieczeństwo transportu oraz innych uczestników ruchu drogowego.

Szczególnie w przypadku kierowców zawodowych kontrolowanie ich czasu pracy jest bardzo ważne, ponieważ w większości przypadków to właśnie zmęczenie i nadmiar pracy są przyczyną wypadków.

Z tego powodu każdy przedsiębiorca działający w branży transportowej albo zatrudniający kierowców w ramach innych zadań musi przestrzegać przepisów i kontrolować czas pracy kierowców w sposób zgodny z prawem.

Czym jest czas pracy kierowców?

Czas pracy kierowcy to czas od rozpoczęcia do zakończenia wszelkich czynności związanych z wykonywaniem pracy kierowcy.

Czynności te to m.in.:

  • prowadzenie pojazdu,
  • załadunek i wyładunek,
  • nadzór i pomoc osobom wsiadającym oraz wysiadającym,
  • czynności spedycyjne,
  • obsługa codzienna przyczep i pojazdów,
  • niezbędne czynności administracyjne,
  • utrzymanie pojazdu w czystości,
  • inne prace, których celem jest wypełnienie obowiązków służbowych lub zapewnienie bezpieczeństwa pojazdom, pasażerom lub ładunkowi.

Dokument regulujący czas pracy dla kierowców zawodowych – Rozporządzenie 561/2006

Podstawowym dokumentem, który reguluje czas pracy kierowców, jest ROZPORZĄDZENIE (WE) nr 561/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85. Oprócz tego czas pracy kierowców zawodowych reguluje również ustawa o czasie pracy kierowców z dnia 16 kwietnia 2004 r.

Jakie przerwy przysługują kierowcom zawodowym?

Regulacja czasu pracy kierowców zawodowych to bardzo ważny aspekt prowadzenia działalności związanej z transportem. Odnosi się to zarówno do kierowców prowadzących pojazdy ciężarowe posiadających prawo jazdy kat. C,  jak i kierowców posiadających prawo jazdy kat. D na autobus. Przepisy regulujące czas pracy kierowców określają również przerwy, jakie im przysługują podczas wykonywania czynności zawodowych.

Przerwy w prowadzeniu pojazdu to bardzo ważny element pracy kierowcy. Każdej osobie pracującej w tym zawodzie przysługuje prawo do ciągłej przerwy, trwającej co najmniej 45 min po okresie prowadzenia samochodu wynoszącym 4,5 godziny, chyba że rozpoczyna ona okres odpoczynku.

Może wystąpić także tzw. przerwa dzielona, kiedy zamiast jednej przerwy występują dwie, z których pierwsza trwa minimum 15 min, a druga co najmniej 30 min. Jednak w tym przypadku przerwy te muszą zostać tak rozłożone, aby zmieściły się w 4,5 godziny jazdy.

Ile czasu wynosi przerwa dzienna dla kierowcy?

Oprócz przerw w trakcie jazdy każdemu kierowcy przysługuje również określony czas odpoczynku dziennego, tygodniowego i dwutygodniowego. Odpoczynek dzienny to nieprzerwana i regularna przerwa trwająca co najmniej 11 godzin lub występująca w formie dzielonej, gdzie pierwsza część musi trwać nieprzerwanie przynajmniej przez 3 godziny, a druga przez conajmniej 9 godzin.

Odpoczynek dzienny może występować także w formie skróconej, gdy trwa krócej niż 11 godzin, ale nie mniej niż 9 godzin.

Przerwa w trakcie tygodniowego odpoczynku

W przypadku odpoczynku tygodniowego, kierowcy przysługuje przerwa trwająca co najmniej 45 h lub przerwa skrócona, którą można stosować w określonych warunkach i nie może ona wynosić mniej niż doba czyli 24 godziny.

W każdym dwutygodniowym okresie kierowcy przysługują dwa odpoczynki, z których jeden może być w formie skróconej. Za okres niewykorzystany należy się rekompensata, którą należy wykorzystać jednorazowo w całości przed upływem trzeciego tygodnia. Pełny odpoczynek tygodniowy powinien odbywać się poza pojazdem, natomiast odpoczynek w formie skróconej można wykorzystać w pojeździe, który posiada miejsce do spania. 

Jak rozliczać czas pracy kierowców?

W odniesieniu do obowiązujących przepisów rozliczanie czasu pracy kierowców to nie łatwy temat i często potrafi sprawić wiele problemów. Dzieje się tak, dlatego, że istnieje wiele rozporządzeń i szczegółowych regulacji, do których trzeba się zastosować przy tej czynności.

Znaczenie ma to czy kierować pracował w dzień, czy w nocy, jaki był czas pracy kierowcy, nadgodziny jak również długość i ilość przerw, które przysługują kierowy podczas wykonywania czynności zawodowych. Rozliczanie czasu kierowcy dokonuje się na podstawie danych z tachografu, który przechowuje wszelkie informacje na temat czasu pracy kierowcy i parametrów pojazdu.