Quady cieszą się w naszym kraju coraz większą popularnością. Trzeba jednak wiedzieć, że aby poruszać się tymi pojazdami, niezbędne jest posiadanie odpowiedniego prawa jazdy. Obowiązują trzy różne kategorie takich dokumentów. Jakie uprawniania trzeba posiadać, by kierować quadem i od jakiego wieku jest to możliwe?
Prawo jazdy na quada – warianty
Zgodnie z definicją, typowy quad to pojazd czterokołowy, z otwartą kabiną, wyposażony w kierownicę motocyklową. Jest z założenia pojazdem jednoosobowym, a jego budowa pozwala na poruszanie się po terenach nieutwardzonych. Z tego powodu quady spotykamy na przykład w leśnictwie, czy ratownictwie górskim. Wykorzystuje się je również do jazdy rekreacyjnej lub sportowej. Quady nazywane są także pojazdami ATV (od zwrotu all-terrain vehicle) oraz czterokołowcami.
W polskich przepisach zdefiniowano dwa rodzaje tych pojazdów:
- Czterokołowiec lekki – o masie własnej nieprzekraczającej 350 kg i maksymalnej prędkości 45 km/h. Można nim kierować na podstawie prawa jazdy kat. AM lub kat. B.
- Czterokołowiec – o masie własnej nieprzekraczającej 400 kg dla przewozu osób (lub 550 kg dla przewozu rzeczy). Aby nim kierować, należy posiadać prawo jazdy kat. B1 lub B. Trzeba pamiętać, że nie dotyczy to motocykla.
W przepisach zaznaczono także, że za czterokołowiec nie uznaje się samochodu osobowego, autobusu i motocykla.
Jakie prawo jazdy na quada będzie odpowiednie?
Każda osoba, która ma prawo jazdy kategorii B., może kierować quadem. Dotyczy to zarówno czterokołowców lekkich, jak i zwykłych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, prawo jazdy kat. B może otrzymać osoba, która ukończyła 18 lat.
Od ilu lat można jeździć quadem?
Jeśli chcesz otrzymać uprawnienia do jazdy quadem wcześniej, wyrób prawo jazdy kategorii AM. Ten dokument można otrzymać już wieku 14 lat. Uprawnia on do jazdy czterokołowcem lekkim oraz motorowerem.
Jeśli nie masz prawa jazdy kat. B, a chcesz kierować czterokołowcem zwykłym (o masie własnej do 550 kg), musisz zdać prawo jazdy kat. B1. Można to zrobić najszybciej w wieku 16 lat. Kategoria B1 nie uprawnia do jazdy klasycznym samochodem osobowym, ale pozwala prowadzić motorower oraz czterokołowiec.
Gdzie można jeździć quadem?
Kodeks drogowy wyraźnie reguluje, w jakich miejscach można poruszać się czterokołowcem, a w jakich jest to zabronione. Czy quadem można jeździć po ulicy? Wszystko zależy od rodzaju drogi. Quadem, który został zarejestrowany i ubezpieczony, można poruszać się po:
- drogach publicznych i niepublicznych (z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych),
- w strefie zamieszkania,
- w strefie ruchu.
Aby wjechać quadem na drogę publiczną, należy posiadać polisę OC, a pojazd powinien mieć tablicę rejestracyjną w widocznym miejscu. Niezbędna będzie także homologacja. Kierowca quada powinien znać i stosować się do obowiązujących zasady ruchu drogowego.
Pamiętaj również, że quadem nie można poruszać się dowolnie po drogach leśnych. W lasach poruszanie się pojazdami jest zabronione domyślnie. Oznacza to, że nawet jeśli przed wjazdem na drogę nie ma znaku zakazu, należy uznać, że taki zakaz obowiązuje. Po drodze leśnej można poruszać się quadem jedynie wtedy, gdy zezwalają na to znaki – konieczny jest więc znak jednoznacznie dopuszczający ruch na danym terenie.
Prawo jazdy na quada a pojemność silnika
Możliwość prowadzenia quada nie jest związana z pojemnością silnika (główne kryterium to fakt, czy mamy do czynienia z czterokołowcem, czy czterokołowcem lekkim). Częste warianty, to:
- Prawo jazdy na quada 500 cm³ – kategoria B, B1 lub AM (która pozwala prowadzić czterokołowiec lekki, którego masa własna nie może przekraczać 350 kg, a prędkość maksymalna 45 km/h). Kategoria AM jest dostępna już od 14 roku życia (aby zdawać egzamin, wymagana jest zgoda opiekuna).
- Prawo jazdy na quada 700 cm³ – najczęściej są to czterokołowce „zwykłe”, stąd właściwa będzie kategoria B1 lub B (zgodnie z zasadami opisanymi wyżej – ważna jest odpowiednia waga pojazdu i dopuszczalna prędkość)
- Prawo jazdy na quada 1000 cm³ – prawo jazdy kat. B lub B1 (tu także istotne są parametry pojazdu, choć w praktyce quady z dużą pojemnością silnika są czterokołowcami “zwykłymi”).
Warto pamiętać, że nie można kierować quadem bez uprawnień (bez żadnej kategorii prawa jazdy), a pojazd musi być zarejestrowany i ubezpieczony. Tym samym za kierownicą nie ma prawa usiąść osoba, która nie posiada prawa jazdy właściwej kategorii.
Zasady bezpieczeństwa – podsumowanie
Na drogach publicznych quady muszą spełniać normy techniczne, a ich użytkownicy są zobowiązani do przestrzegania przepisów ruchu drogowego, w tym stosowania się do ograniczeń prędkości i sygnalizacji świetlnej. Z kolei jazda po terenach prywatnych, w których nie poruszają się inni uczestnicy ruchu, jest mniej restrykcyjna (w takich przestrzeniach zasady ruchu drogowego nie obowiązują, z wyjątkiem sytuacji, które mogą powodować niebezpieczeństwo).
Obowiązkowym wyposażeniem kierowcy quada jest kask (który powinien spełniać określone normy). Kask ma obowiązek założyć także pasażer. Warto wyposażyć się także w odzież ochronną i solidne butów, aby zminimalizować ryzyko urazów w przypadku upadku. Warto również zainwestować w odblaskowe elementy odzieży, szczególnie podczas jazdy po zmroku lub w trudnych warunkach pogodowych.
Nie wolno zapominać o regularnych przeglądach technicznych czterokołowca. Trzeba też pamiętać, że w Polsce ubezpieczenie OC quada jest obowiązkowe. Ubezpieczenie to chroni kierowcę przed konsekwencjami finansowymi w przypadku szkód wyrządzonych innym osobom lub ich mieniu.