Zdanie egzaminu praktycznego na prawo jazdy nie oznacza, że od tego momentu świeżo upieczony kierowca może prowadzić samochód. Będzie to możliwe dopiero w momencie zarejestrowania nowego dokumentu w państwowym systemie informatycznym. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, kiedy można jeździć autem po zdanym egzaminie i z jakimi konsekwencjami trzeba się liczyć, wsiadając za kółko zbyt szybko.
Czy po zdanym egzaminie można jeździć samochodem?
Mimo że obecnie nie ma obowiązku posiadania przy sobie fizycznie rozumianego dokumentu prawa jazdy, osoba, która nie odebrała dokumentu, nie ma prawa jeździć samochodem. Można jednak kierować autem w sytuacji, gdy dokument nie został odebrany, ale urząd zdążył go wystawić – co oznacza, że prawo jazdy kierowcy widnieje w systemie CEK (Centralnej Ewidencji Kierowców). Osoba, która zdała egzamin praktyczny na prawo jazdy, nie jest widoczna w tej bazie do dnia, w którym starostwo powiatowe nie umieści tej informacji w systemie.
Policjant przeprowadzający kontrolę może sprawdzić uprawnienia do kierowania pojazdem zdalnie, logując się w systemie CEK. Zweryfikuje także, czy kierowca posiada obowiązkowe ubezpieczenia. Dzięki temu fizycznie rozumiany dokument prawa jazdy nie jest potrzebny. Trzeba pamiętać, że w systemie są dostępne jedynie informacje o dokumentach wydanych w Polsce. Trzeba tym samym pamiętać, że właściciele uprawnień wydanych w innych krajach muszą mieć prawo jazdy przy sobie.
Mandat za jazdę bez uprawnień w 2024 roku
Zgodnie z art. 94 Kodeksu wykroczeń, każdy, kto prowadzi pojazd bez wymaganych uprawnień, podlega karze grzywny. Wobec sprawcy może także zostać wydany zakaz prowadzenia pojazdów. Mandat za prowadzenie pojazdu bez uprawnień (przed wydaniem prawa jazdy) wynosi w 2022 roku od 1500 do 5 000 zł.
Jednocześnie trzeba odróżnić prowadzenie pojazdu bez uprawnień od prowadzenia samochodu po cofnięciu uprawnień przez sąd. W tym drugim przypadku należy się liczyć z karą pozbawienia wolności do lat 3.
Konsekwencje jazdy bez prawa jazdy po zdanym egzaminie
Osoba, która jeździ samochodem po zdaniu egzaminu, a przed zarejestrowaniem dokumentu w Centralnej Ewidencji Kierowców musi liczyć się także z bardziej dotkliwymi konsekwencjami. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy kierujący jest sprawcą wypadku. Wtedy będzie musiał pokryć koszty odszkodowania dla ofiar i/lub poszkodowanych. Jeśli konsekwencje kolizji są poważne, kwota do zapłacenia może przekraczać nawet milion złotych.
W takich sytuacjach zastosowanie ma regres ubezpieczeniowy – ubezpieczyciel, który wypłaci odszkodowanie poszkodowanym w wypadku, następnie obciąży kosztami sprawcę. Trzeba też wiedzieć, że kierowca, który pożyczył swój samochód osobie bez uprawnień, w przypadku kolizji nie otrzyma odszkodowania z tytułu AC. Będzie mógł jednak żądać zwrotu tych kosztów od kierującego pojazdem w momencie zdarzenia.
Jazda bez uprawnień – dodatkowe kary i mandat
Zgodnie z aktualnymi przepisami, na sprawcę kolizji może także zostać nałożony mandat – do 1 500 zł, natomiast jeśli kierujący spowoduje wypadek, którego konsekwencją będzie uszczerbek na zdrowiu lub śmierć innych uczestników ruchu, podlega karze pozbawienia wolności do 8 lat.
Każdy kierowca, który zdał prawo jazdy, ale nie otrzymał dokumentu, będzie traktowany jako kierujący samochodem bez uprawnień. Oznacza to, że przed odebraniem prawa jazdy nie można jeździć samochodem.